Dwangstoornis
Wat is een dwangstoornis?
Iemand met een dwangstoornis heeft last van dwanggedachten en/of dwanghandelingen. Een dwangstoornis wordt ook ‘obsessieve-compulsieve stoornis’ (OCS) genoemd. Dwanggedachten zijn steeds terugkerende ongewenste gedachten, neigingen of beelden. Dwanghandelingen zijn handelingen die je steeds maar weer moet doen, zoals handen wassen of dingen controleren. Met de dwanghandelingen wil iemand voorkomen dat gebeurt waar hij of zij bang voor is. De handelingen hebben echter weinig of niets te maken met wat iemand wil voorkomen. Mensen met een dwangstoornis beseffen dat de dwang overdreven en niet logisch is, maar kunnen er niet zomaar mee stoppen.
Typerend is dat je je angsten uit de weg gaat en deze probeert te voorkomen door bepaalde handelingen te doen. De gedachten en/of handelingen nemen veel tijd in beslag en zorgen voor serieuze problemen in het dagelijks leven.
Bijna 1 op de 100 Nederlanders heeft ooit in het leven een dwangstoornis (gehad). In de volksmond wordt de stoornis ook wel 'dwangneurose' genoemd.
Invloed op de naaste
Het kan soms erg lastig zijn om te gaan met iemand met een dwangstoornis. Hoe vind je bijvoorbeeld de balans tussen iemand helpen en afstand nemen? En iemand met een was- of poetsdwang verwacht misschien dat jij ook bepaalde dingen wast of poetst. Hoe ga je daarmee om?
Als je samenwoont met iemand met een dwangstoornis kan het zijn dat je minder sociale activiteiten onderneemt. Bijvoorbeeld omdat je minder vaak mensen thuis uitnodigt. Ook kan je overbelast raken als je te veel praktische taken overneemt van de persoon met een dwangstoornis.
Gevolgen voor de cliënt
Dwanggedachten zijn absoluut niet prettig. Je wordt er angstig van. Iemand die een dwangstoornis heeft, weet dat de gedachten uit de eigen geest komen en niet van buiten. Toch lukt het niet de gedachten buiten te sluiten en voelt het alsof ze hem of haar worden opgedrongen.
Mensen met een dwangstoornis functioneren vooral op het sociale vlak vaak minder. Ook kosten de gedachten en handelingen veel tijd. Zaken als werk, relaties en sociale activiteiten kunnen flink in de knel komen.
Tips
- Zoek informatie over de dwangstoornis en de mogelijke gevolgen. Gebruik je energie om actief aan de slag te gaan en te leren omgaan met de situatie. Bijvoorbeeld door samen een cursus over een dwangstoornis te volgen.
- Vraag waar je iemand met een dwangstoornis bij kunt helpen. Soms moet je betrokken zijn, soms is het goed om juist afstand te nemen, soms wil iemand geen hulp.
- Iemand is vrij om te ‘dwangen' maar jij bent vrij om dat niet te doen. Meegaan in de dwang is niet verstandig omdat je daarmee iemand niet helpt. Maak duidelijk waar je grenzen liggen.
- Denk ook aan jezelf. Doe dingen die plezier en ontspanning geven. Dit voorkomt dat je zelf overbelast raakt. Het onderhouden van sociale contacten is belangrijk. Lucht af en toe je hart bij mensen in je naaste omgeving.
- Een aandoening is maar een etiket. Geen mens is hetzelfde. Zie ook: Classificaties gerelativeerd.
Meer informatie
- Meer informatie over een dwangstoornis vind je hier.
- Ook op Thuisarts.nl vind je meer informatie over de aandoening en de behandeling ervan.
- Er zijn ook cursussen hoe om te gaan met partners of kinderen die een angststoornis hebben.
- Boeken en brochures zijn te verkrijgen via de ADF Stichting.
