Verslaving

Wat is verslaving?

Iemand met een verslaving gebruikt een middel om met emoties om te gaan. Hij of zij gebruikt iets (drank , drugs of gedrag, zoals gokken, gamen of seks) om zich anders te voelen dan hij zich voelt. 'Willen' gebruiken is 'moeten' geworden. Alleen stoppen met de verslaving is niet de oplossing. Als je alleen het middel wegneemt  - dus als iemand alleen zou stoppen met drank, drugs of gedrag - dan heeft iemand nog steeds moeite om met zijn of haar emoties om te gaan. Daarom is het zo belangrijk dat iemand met een verslaving een goede behandeling krijgt.

Invloed op de naaste

Samenleven met iemand met een verslaving is zwaar. Je ziet dat de ander problemen heeft en je wilt helpen. Het vervelende is: bij een verslaving werkt dit ‘helpen’ juist averechts. Door steeds weer te helpen bij het oplossen van de problemen, ontneem je iemand de verantwoordelijkheid. Door iedere keer weer schulden af te betalen, grenzen aan te geven die toch weer – zonder consequentie – worden overschreden, excuses te verzinnen tegen werkgevers omdat de verslaafde niet in staat is te komen werken, etc. zorg je ervoor dat de ander nooit de echte negatieve gevolgen ervaart van zijn of haar gedrag. Daardoor zal de ander ook nooit een echte noodzaak voelen om dat gedrag te veranderen. Zo kom je als naaste ook in een vicieuze cirkel terecht. 

Uiteindelijk wordt je leven vaak compleet beheerst door het gedrag van de ander. Je cijfert jezelf weg en bent niet meer in staat zelf nog te bepalen hoe je leven eruit moet zien. Het kan erop uitdraaien dat je jezelf compleet verliest en zelf te kampen krijgt met somberheid, angst en stressklachten, een burn-out of een depressie. 

Gevolgen voor de cliënt

Verslaving begint vaak onschuldig: het middel of gedrag levert in eerste instantie vaak alleen maar leuke dingen op. Het is een externe prikkel die ervoor zorgt dat het lichaam de stof dopamine aanmaakt. Deze stof geeft je een goed gevoel. Na verloop van tijd rekent het lichaam op die externe prikkel en stopt langzaam zelf met het aanmaken van dopamine. Komt er geen externe prikkel binnen, dan voelt iemand zich heel rot. Daarom wordt de drang naar het middel of gedrag zo sterk: het is de enige manier geworden om dit nare gevoel weg te nemen. Hierdoor komt iemand in een vicieuze cirkel terecht. De persoon heeft nog maar 1 focus: het gebruiken van het middel of het inzetten van gedrag. 

Omdat de drang zo sterk wordt, wordt het middel of gedrag belangrijker dan familie, vrienden, werk, enzovoort. Veel mensen met een verslaving zijn zich hiervan bewust en voelen zich daar schuldig over.
Het lukt echter meestal niet om te stoppen. Hierdoor ontstaan ook vaak depressieve gevoelens: iemand ziet wat hij of zij zichzelf en andere aanricht, maar krijgt het niet voor elkaar om het gedrag te stoppen. Tot het moment dat de pijn die het gebruik oplevert groter wordt dan het geluksgevoel dat iemand uit het gebruik haalt. Dan wordt de zogenoemde ‘Rock bottom’ bereikt en is de verslaafde zover om zich te helpen.

Tips

• Leg de verantwoordelijkheid waar hij hoort. Het probleem ligt bij de ander zelf. En de verantwoordelijkheid voor de oplossing ook.
• Probeer samen met de ander te kijken of de verslaving te maken heeft met onderliggende problemen.
• Laat de gevolgen van het gebruik bij de ander. Iemand komt pas tot een besluit om iets aan zijn of haar verslaving te veranderen, als er meer nadelen dan voordelen zitten aan het gebruik of gedrag.
• Stel grenzen. Maak de ander duidelijk waar de grens ligt van wat je nog wilt en kunt accepteren. Verwoord deze grens duidelijk en verbind een haalbare consequentie aan het overschrijden van die grens.
• Communicatie. Benoem alleen de feiten en wat deze feiten met jou doen. Dan ontstaat er minder ruimte voor discussie.
• Een aandoening is maar een etiket. Geen mens is hetzelfde. Zie ook: Classificaties gerelativeerd. 

Meer informatie

Meer informatie over hoe je kunt leren omgaan met een dierbare die verslaafd is kun je vinden op: helpmijndierbareisverslaafd.nl

Via de website alles over drinken is er een informatiepagina voor naasten van iemand met een alcoholprobleem. Ook bieden ze een forum voor naasten van mensen met verslavingsproblemen waar je anoniem met anderen in contact kunt komen. waar mensen anoniem met elkaar in contact kunnen komen. U kunt hier berichten aan anderen plaatsen zodat u ervaringen kunt uitwisselen en uw situatie met anderen kunt bespreken en delen.

Samen nuchter is een gratis programma en helpt je online en anoniem op weg. Je gaat aan de slag met vaardigheden voor het omgaan met lastige situaties, je leert op een effectieve manier communiceren met je dierbare en hoe je je naaste kunt motiveren om de juiste hulp te zoeken.