Psychose(gevoeligheid)
    Aandoeningen
    Ga naar onderdeel
    Wat is psychose (gevoeligheid)?
    Invloed op de naaste
    Gevolgen voor de cliënt
    Tips
    Meer informatie

    Psychose(gevoeligheid)

    Wat is psychose (gevoeligheid)?

    Iemand die psychosegevoelig is, heeft problemen met de waarneming (hallucinaties) en/of het denken (wanen of verward denken). In de ogen van anderen is hij of zij het contact met de werkelijkheid kwijt. Psychotische ervaringen maken iemand angstig, achterdochtig of somber. Mensen die psychotisch (geweest) zijn verliezen vaak energie, initiatief en concentratievermogen.

    Een psychose verloopt bij iedereen anders. Deze kan acuut optreden, maar ook geleidelijk ontstaan en langzaam verlopen.

    Invloed op de naaste

    Als familielid, partner of vriend zie je vaak als eerste dat iemand vreemd gedrag vertoont. Je voelt je onmachtig om hem of haar te bereiken. Hulp vinden is moeilijk, want de (volwassen) cliënt vraagt er niet om of wijst hulp zelfs af. En als er eenmaal hulp is gevonden dan komt het soms voor dat hulpverleners slecht naar jou als naaste luisteren, je te weinig informatie geven, niet met je samenwerken en je niet ondersteunen.  Slecht contact met hulpverleners geeft je het gevoel er alleen voor te staan. Vooroordelen en stigma, ook in de omgeving, versterken dat gevoel.

    Gevolgen voor de cliënt

    Wanneer psychotische ervaringen heftig zijn en lang aanhouden kan iemand niet meer goed functioneren. Werk, studie, zelfverzorging, het huishouden en sociale contacten gaan moeizamer. Een symptoom van de aandoening is gebrek aan ziekte-inzicht. Mensen die hiermee kampen, wijzen hulp vaak af.  Hierdoor blijven zij langer dan nodig onbehandeld. 

    Maatschappelijk kan dat grote gevolgen hebben: achterstand bij studie of werk, stigma, uitsluiting, eenzaamheid en isolement.

    Voor herstel is het belangrijk dat de persoon met psychosegevoeligheid  leert omgaan met zijn gevoeligheid, signalen herkent, leert wat goed voor hem is en hoe hij stress en angst kan verminderen. 

    Tips

    • Ga niet in discussie over de psychotische waarnemingen. Voor de ander zijn deze wanen en hallucinaties werkelijkheid. Zoek naar hulp die hij of zij kan accepteren.
    • Laat de regie zo lang en zoveel mogelijk bij de patiënt. Blijf hem of haar betrekken bij de ‘gezonde wereld’ (sociale contacten, sport, huishouden, enz).
    • Bespreek in goede tijden wat er moet gebeuren in slechte tijden. Doe dat samen met de hulpverlener en de cliënt. Leg de afspraken vast.
    • Iemand bijstaan kun je alleen als je zelf op de been blijft. Cijfer jezelf niet weg en stel grenzen. Organiseer je eigen netwerk, schakel vrienden en familie in. Doe dat op tijd, als je daar nog de kracht voor hebt. Onderhoud het contact met familie en vrienden, doe leuke dingen. 
    • Help de omgeving rustig en stabiel te houden, maar pas op voor overbezorgdheid en betutteling.
    • Bespreek met je naaste en met de hulpverlener wat je kunt en wilt bijdragen aan de zorg.
    • Een aandoening is maar een etiket. Geen mens is hetzelfde. Zie ook: Classificaties gerelativeerd.

    Meer informatie

    Gebruiker registratie informatie banner

    Log in om de meest relevante verhalen te krijgen die aansluiten bij jouw voorkeuren. Nog niet geregistreerd? Meld je gratis aan. Uiteraard gaan we zorgvuldig om met je privacy.